Gangrena: jak ją rozpoznać i leczyć?

Gangrena jest groźną odmianą martwicy, powstającą wskutek zakażenia bakteriami beztlenowymi. Po rozpoznaniu gangreny należy bezzwłocznie podjąć kroki zaradcze, by uniknąć najgorszej ewentualności z możliwych – amputacji.
Siedliskiem gangreny są najczęściej głębokie, źle oczyszczone rany. Dlatego właśnie pleni się ona w okresach konfliktów zbrojnych na polach bitwy. Nie trzeba jednak wojny, by paść ofiarą gangreny. Wystarczy drobne zaniedbanie w odkażaniu rany lub uszkodzenie tkanki. Czasem gangrena rozprzestrzenia się również w płucach oraz jelitach, choć są to przypadki znacznie rzadsze. Po zaobserwowaniu pierwszych symptomów należy jak najszybciej interweniować.
Różne rodzaje gangreny
Gangrena może zaatakować każdą część ciała. Najczęściej jej łupem padają okolice kończyn dolnych, palce u rąk, a także przedramiona. Gangrena może stanowić nawet zagrożenie dla życia, jeśli zakażenie przeniesie się na narządy wewnętrzne.
Wyróżniamy dwa rodzaje gangreny: wilgotną oraz suchą. Wilgotna dzieli się z kolei na zwykłą i gazową. Ta ostatnia jest najbardziej niebezpieczna – w przypadku braku interwencji lekarskiej kończy się nieuchronnie zgonem. Gangrena sucha wzięła swoją nazwę od wysychania dotkniętych nią tkanek. Tkanki te nie gniją, jak w pozostałych typach gangreny, lecz właśnie wysychają. Proces chorobotwórczy zapoczątkowują na ogół odmrożenia, zakrzepy lub nieleczona cukrzyca.
Objawy gangreny
Nie trzeba długo czekać na pierwsze objawy gangreny. Jeśli bakterie beztlenowe dostaną się do rany, po kilku dniach pojawia się obrzęk, któremu może towarzyszyć ból. W przypadku bardziej zaawansowanej martwicy następuje całkowita utrata czucia w zakażonym miejscu. Mogą się też tworzyć pęcherzyki wypełnione ropą, które po naciśnięciu wydają charakterystyczny odgłos trzeszczenia. Rana staje się brązowa lub czarna. Z ogólnych objawów można również wymienić przyspieszone tętno, osłabienie, zamroczenie, niższe ciśnienie krwi, a także gorączkę.
Leczenie gangreny
Aby pozbyć się zakażenia bakteryjnego i zatrzymać rozrost obszaru dotkniętego gangreną, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza – potrzebne będzie leczenie szpitalne. W celu załagodzenia objawów stosuje się środki przeciwbólowe, przeciwzakrzepowe, antybiotyki oraz preparaty poprawiające przepływ krwi w naczyniach tętniczych i żylnych. Niezbędna jest też operacja: należy usunąć martwą tkankę, by zakażenie się nie rozprzestrzeniało. Jeśli mimo leczenia gangrena nie ustępuje, nieodzowna jest amputacja zakażonej części ciała.